Έχει δίκιο ο Τόμας Έντισον όταν λέει ότι «Η επιτυχία είναι 1% έμπνευση και 99% ιδρώτας», αλλά στην πράξη δεν διαχωρίζονται μεταξύ τους. Ο ιδρώτας μετατρέπεται σε έμπνευση. Και τελικά απολαμβάνω να λύνω κάθε πρόκληση με τα ίδια μου τα χέρια. Γνωρίζω το υλικό μου, έρχομαι σε επαφή με το όργανο, με τον νου και το σώμα, με τα χέρια και τα μάτια, με τους συνεργάτες και το κοινό. Η εξάσκηση οδηγεί σε άμεσες, προσωπικές και διαδραστικές σχέσεις. Είναι η σύνδεση εσωτερικής γνώσης και δράσης.
Η βαθιά γνώση είναι αποτέλεσμα της εξάσκησης. Η εξάσκηση είναι αποτέλεσμα ενός παιχνιδιάρικου, εμμονικού πειραματισμού και μιας αίσθησης μαγείας. Ο αθλητής νιώθει υποχρεωμένος να τρέξει άλλον ένα γύρο. Ο μουσικός νιώθει υποχρεωμένος να παίξει τη φούγκα άλλη μια φορά. Ο κεραμίστας θέλει να φτιάξει άλλο ένα αγγείο πριν πάει για φαγητό. Κι ύστερα άλλο ένα, παρακαλώ.
Αυτό το επίπεδο απόδοσης δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσα από καλβινιστικές προσταγές του υπερεγώ, από αισθήματα ενοχής ή υποχρέωσης. Στην εξάσκηση, η δουλειά είναι παιχνίδι, σε ικανοποιεί και μόνο που το κάνεις. Είναι εκείνη η αίσθηση του παιδιού μέσα μας που θέλει πέντε λεπτά ακόμα.
….. Για να δημιουργήσουμε, χρειαζόμαστε τεχνική, αλλά κι ελευθερία από την τεχνική. Γι’ αυτό λοιπόν κάνουμε εξάσκηση μέχρι οι δεξιότητές μας να γίνουν ασυνείδητες. Αν έπρεπε να σκεφτείς συνειδητά τι πρέπει να κάνεις για να ισορροπήσεις στο ποδήλατο, θα έπεφτες αμέσως.
Η εξάσκηση συχνά χαρακτηρίζεται από μια ιεροτελεστία. Η ιεροτελεστία, μ’ ένα ξεχωριστό στολίδι ή λεπτομέρεια, υπογραμμίζει μια δραστηριότητα- που κάτω από άλλες συνθήκες θα ήταν κοινότοπη-, καθιστώντας την ξεχωριστή κι έντονη, ακόμα και ιερή…
Η αποτελεσματικότητα της εξάσκησης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την προετοιμασία. Εφόσον η εξάσκηση είναι ένα ρεπερτόριο από διαδικασίες που επινοούμε για τον εαυτό μας, η εξάσκηση του καθένα είναι διαφορετική, η τέχνη και η δεξιοτεχνία του καθένα είναι διαφορετικές.
Οι γενικές μου προετοιμασίες συμπεριλαμβάνουν όλα όσα κάνω για να είμαι υγιής κι έτοιμος για εκπλήξεις, έχοντας στη διάθεσή μου μια παλέτα γεμάτη βοηθήματα. Χρειάζομαι ενέργεια για να αποκτήσω τεχνική ενέργεια για να εξασκηθώ, ενέργεια για να συνεχίσω όταν τα πράγματα φαίνονται καλά και μπαίνω στον πειρασμό α καθίσω και να χαλαρώσω. Χρειάζομαι σωματική, διανοητική, σεξουαλική και πνευματική ενέργεια. Το μέσο για να αποκτήσουμε αυτό το είδος ενέργειας είναι γνωστά: σωματική άθληση, καλό φαγητό, καλός ύπνος, καταγραφή των ονείρων, διαλογισμός, απόλαυση της ζωής, διάβασμα- και γενικά να είσαι ανοιχτός στις εμπειρίες. Όταν είμαι μπλοκαρισμένος, στρέφομαι σε λύσεις έκτακτης ανάγκης: το χιούμορ, τους φίλους και τη φύση.
…. Ακόμα και τα μπλοκαρίσματα στη δημιουργία και η λύση τους μπορούν να θεωρηθούν ως προετοιμασία. Το μπλοκάρισμα σε φέρνει σ’ ένα σημείο ακινησίας, κι όπως προβλέπουν οι νόμοι της Φυσικής, οι προσπάθειες να υπερνικήσεις την αδράνεια θα είναι εξ ορισμού μάταιες. Εστίασε λοιπόν στην αδράνεια και μετάτρεψέ την σε διαλογισμό, σε απόλυτη ακινησία. Άφησε το πάθος και την ορμή να ξεπηδήσουν από την ακινησία σαν φυσικός αντίλαλος.
Οι δαίμονες της σύγχυσης μερικές φορές μας αδειάζουν τη γωνιά, αν απλώς καθαρίσουμε τον χώρο. Αν είσαι πραγματικά αναστατωμένος, δοκίμασέ το : Άδειασε εντελώς το τραπέζι όπου εργάζεσαι. Γυάλισε την επιφάνεια. Πάρε ένα απλό, καθαρό ποτήρι, γέμισέ το με καθαρό νερό και βάλ’ το πάνω στο τραπέζι. Μετά κάθισε εκεί και κοίταξε το νερό. Άφησε το νερό να γίνει το πρότυπό σου για την ηρεμία και την καθαρότητα του νου. Ύστερα, με καθαρό μυαλό, χέρια και σώμα, άρχισε να κινείσαι,- απλός και καθαρός.
… Πες αντίο σε ό, τι σου αποσπά την προσοχή. Άφησε το παίξιμο να κυλήσει μέσα από τις τρεις φυσικές του φάσεις επίκληση… εργασία… ευχαριστία.
Η εναρκτήρια ιεροτελεστία, το να βγάλω αργά το βιολί από τη θήκη, να ανοίξω τον υπολογιστή, να φορέσω τα ρούχα του χορού, να ανοίξω τα βιβλία, να ανακατέψω τα χρώματα, όλα αυτά είναι από μόνα τους μια ευχάριστη διαδικασία.
… Οι ιεροτελεστίες και οι προετοιμασίες διευκολύνουν την αποφόρτιση και καθαρίζουν τα σκοτεινά σημεία και τις γεμάτες άγχος αμφιβολίες, καλούν τις μούσες μας ( ό, τι ο καθένας μας θεωρεί μούσα). Διευρύνουν τις ικανότητές μας να γίνουμε αγωγοί, να συγκεντρωθούμε και να σταθεροποιήσουμε την ύπαρξή μας, για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας. Σ’ αυτή την έντονη, ανοιχτή, συντονισμένη κατάσταση, οτιδήποτε κάνουμε και αντιλαμβανόμαστε γίνεται δημιουργικότητα.
"Δημιουργικότητα στη ζωή και στην τέχνη" εκδόσεις Αιώρα
Art: Alessandro Gottardo
